Rynek nieruchomości handlowych w Polsce czekają zmiany

Prognozowany spadek aktywności budowlanej w 2019 r. sygnalizuje dojrzałość rynku tradycyjnych formatów handlowych. Nowe możliwości dają projekty wielofunkcyjne

15 stycznia 2019

Firma doradcza JLL podsumowała sytuację na rynku nieruchomości handlowych w Polsce w 2018 roku.

Podaż – aktywność deweloperów centrów handlowych zwolni w 2019

W ubiegłym roku na polskim rynku przybyło 435 000 mkw. nowej powierzchni handlowej w ramach wszystkich formatów, z czego centra handlowe stanowiły 266 000 mkw. Największe otwarcia w 2018 r. to Forum Gdańsk (62 000 mkw.) w Trójmieście, Libero w Katowicach (45 000 mkw.) i Gemini Park w Tychach (ponad 36 000 mkw.). W rezultacie, na koniec 2018 r. podaż nowoczesnej powierzchni handlowej w Polsce przekroczyła 14 mln mkw., z czego ponad 10 mln mkw. to centra handlowe,  3,9 mln mkw. parki i wielkopowierzchniowe magazyny handlowe, a 0,25 mln mkw. centra wyprzedażowe. 

„Aktualnie ok. 196 000 mkw. powierzchni najmu w centrach handlowych z terminem oddania na 2019 rok jest w budowie - o 40% mniej niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. To pokazuje, że rynek tradycyjnych formatów staje się coraz bardziej nasycony, a jednocześnie zmieniają się potrzeby polskich klientów. Stąd coraz większa uwaga deweloperów i najemców koncentruje się na projektach wielonfunkcyjnych, jak np. powstający w Łodzi kompleks Monopolis, czy warszawska Elektrownia Powiśle. Dodatkowo, wraz z dojrzewaniem rynku, swoją ofertę rozszerzają centra handlowe, włączając do niej komponenty gastronomiczne i rozrywkowe. Równolegle spada udział powierzchni operatorów spożywczych i sklepów budowlanych", informuje Anna Wysocka, Dyrektor Działu Wynajmu Powierzchni Handlowych, JLL.

Do największych projektów planowanych do otwarcia w 2019 r. należą: Galeria Młociny w Warszawie (72 000 mkw.), Color Park w Nowym Targu (27 000 mkw.) i Stara Ujeżdżalnia w Jarosławiu (26 000 mkw.).

Popyt – na rynku handlowym czuć zmiany

W 2018 r. sieci handlowe kontynuowały stabilną, choć selektywną ekspansję. 29 nowych zagranicznych marek otworzyło swoje pierwsze sklepy na polskim rynku, co stanowi nieznaczny wzrost względem roku poprzedniego i potwierdza atrakcyjność Polski dla najemców. W 2018 r. zadebiutowały u nas m.in. Tempur, Miniso, Tedi, Fit/One, Scotch & Soda, Huawei, czy 

Ramen Shop Menya Musashi.

„Ubiegły rok charakteryzował się dalszym rozwojem sprzedaży wielokanałowej. Pojawiły się nowe koncepty handlowe, najczęściej łączące różne kanały dystrybucji i zaawansowane rozwiązania cyfrowe, jak np. sklep IKEA w centrum handlowym Blue City w Warszawie, który jest pierwszym takim konceptem firmy na świecie. Fuzje i przejęcia również okazały się długofalowym trendem, czego przykładem były sklepy OBI, które otworzyły się w kilku miejscach po zamkniętych sklepach Praktiker, a sklepy Carrefour w niektórych lokalizacjach po zamkniętych delikatesach Piotr i Paweł", wylicza Joanna Tomczyk, Analityk Rynku, JLL.

Czynsze

Czynsze "prime"[1] są tradycyjnie najwyższe w Warszawie (do 130 euro/ mkw./ miesiąc). Na rynkach regionalnych poziom czynszów „prime" wynosi od 42 do 60 euro za mkw. miesięcznie.

Rynek inwestycyjny – padł spodziewany historyczny rekord

„Według szacunków JLL, całkowita wartość transakcji inwestycyjnych w sektorze handlowym w IV kwartale 2018 r. wyniosła około 360 mln euro, windując tym samym całoroczny wynik do 2,47 mld euro. To najlepszy rezultat w historii polskiego rynku nieruchomości handlowych",  informuje Marzena Surmacz, Analityk, Dział Rynków Kapitałowych, JLL.

Największą transakcją handlową w całym roku 2018 była sprzedaż portfela 28 nieruchomości o wartości około 1 mld euro przez ARES/AXA/Apollo Rida do Chariot Top Group. Z kolei w samym IV kw. największa umowa kupna/ sprzedaży w segmencie handlowym dotyczyła Domów Towarowych Wars Sawa Junior. Ta flagowa nieruchomość zlokalizowana w samym centrum Warszawy została przejęta przez Atrium European Real Estate od funduszu zarządzanego przez CBRE Global Investors, za 301,5 mln euro.

Według JLL, stopy kapitalizacji za najlepsze centra handlowe w Polsce pozostają na poziomie 4,9%, zaś najlepsze nieruchomości przy ulicach handlowych są wyceniane na 4,0%. Najlepsze parki handlowe osiągają stopy kapitalizacji ok. 6,8%.

Podsumowanie – ciekawy 2018, jeszcze ciekawszy 2019?

„Za nami niezwykle ciekawy rok w sektorze nieruchomości handlowych. W ciągu minionych 12 miesięcy rynek zanotował rekordowe zainteresowanie inwestorów, którzy sfinalizowali transakcje za blisko 2,5 mld euro, czyli najwięcej w historii. Z drugiej strony, branża stanęła przed dużym wyzwaniem związanym z ustawą o zakazie handlu w niedzielę, który negatywnie wpłynął na wskaźnik odwiedzin w centrach handlowych, jednak w mniejszym stopniu niż wielu przewidywało. Co ciekawe, pomimo spadku liczby odwiedzających poziom obrotów nieznacznie wzrósł. 2019 rok z pewnością będzie nie mniej interesujący. Z jednej strony zakaz handlu będzie rozszerzany, poza ostatnią niedzielą miesiąca, z drugiej – rynek będzie się coraz bardziej dywersyfikował wprowadzając nowe formaty oraz rozszerzając swoją ofertę", podsumowuje Anna Wysocka, Dyrektor Działu Wynajmu Powierzchni Handlowych w JLL.

[1] Czynsze prime odnoszą się do najlepszych lokali handlowych o powierzchni około 100 mkw. przeznaczonych dla branży moda i dodatki, w wiodących centrach handlowych.